استاد راهنما: محمدرضا نصیری | استاد مشاور: مهدی محقق | دانشجو: شهرام رستمی
چکیده :
از نوآوری‌های امیرکبیر تأسیس دارالفنون بود. یکی از هفت شعبه مدرسه دارالفنون، رشته پزشکی بود. در این پژوهش نحوه و چگونگی آموزش پزشکی در این مدرسه شرح داده شده است و تغییر و تحوّلاتی که در اثر این فرآیند در پزشکی ایران ظاهر گردید، در هفت مقوله طب تشریح و کالبد شکافی، عمل سنگ مثانه، تعمیم آبله کوبی همگانی، ایجاد بیمارستان‌های جدید، مجلس حفظ الصحه، لزوم داشتن تصدیق برای پزشکان و تحوّل در داروسازی بررسی و تبیین شده است. همچنین به شرح حال، آثار و تألیفات و نوآوری‌های معلمان و مدرسانی که در این امر تأثیرگذار بودند، پرداخته شده است. این افراد به دو دسته معلمان خارجی و ایرانی تقسیم‌بندی شده‌اند. معلمان خارجی عمدتاً معلّم طب فرنگی مدرسه بودند. شاخص ترین آنها دکتر پولاک ، دکترطولوزان و دکتر شلیمر هستند که با تربیت شاگردان و تألیف آثاری ارزشمند ، به ترویج و رواج طب جدید در ایران کمک کردند. مدرسین ایرانی دو دسته هستند دسته اول طبیبان سنتی هستند که عهده‌دار تدریس طب ایرانی یا سنتی در مدرسه دارالفنون شدند. دسته دوم هم پزشکان فارغ التحصیل مدرسه دارالفنون بودند که پس از فارغ التحصیل شدن و دسته‌ای از آنها پس از ادامه تحصیلات تکمیلی، تدریس طب نوین را در مدرسه به عهده گرفتند. شاخص ترین چهره های این دسته دکترعلی اکبرخان نفیسی ناظم الاطبا ، دکتر محمد کرمانشاهی و دکتر خلیل خان ثقفی اعلم الدوله هستند که راه معلمان اروپایی خود را ادامه دادند.