کتاب «سیری در قوانین و مقرارت مدارس غیر دولتی ایران» تألیف و چاپ شد.

به گزارش وب سایت مدرسۀ تاریخی دارالفنون، انتشارات تیرگان به تازگی کتاب «سیری در قوانین و مقرارت مدارس غیر دولتی ایران» نوشته ابوطالب حافظی دبیرشورای سیاستگذاری و مدیردارالفنون را چاپ و روانه بازار نشر کرده است.

حافظی که سابقۀ مدیرکل اسبق مدارس غیردولتی را در کارنامۀ کاری خود دارد در این کتاب به مجموعه قوانین و مقرراتی در مدارس غیردولتی پرداخته است  که از زمان تصویب اولین قانون اساسی مشروطیت تا تصویب قوانین خاصی که به منظور تأسیس و راه اندازی مدارس با مشارکت مردم صورت می گیرد.

این گزارش می افزاید : نویسنده در ۶ بخش اصلی با عناوین قوانین و مقررات مدارس غیر دولتی طی سال‌های (۱۳۵۷-۱۲۸۶)، قوانین و مقررات مدارس غیر دولتی پس از پیروزی انقلاب اسلامی (۱۳۹۴-۱۳۵۷)، قوانین و مقررات در حمایت از مدارس دولتی، قوانین و مقررات مربوط به آموزشگاه‌های علمی آزاد، قوانین و مقررات مربوط به واگذاری امور به بخش غیر دولتی و تفسیر اصل سی‌ام قانون اساسی به بررسی موضوع اصلی کتاب پرداخته است.

به گفته حافظی در مقدمه این کتاب، همیاری و مشارکت مردم در امور آموزش و پرورش ریشه کهن و دیرینه دارد. در ایران باستان تربیت فرزند برعهده دو نهاد خانواده و دین بوده است. بنابراین مشارکت مردم در امور آموزش و پرورش را در پیوند با این دو نهاد باید بررسی کرد.

وی درباره تاریخچه موضوع آموزش و و پرورش نیز در مقدمه کتاب می‌نویسد: «در ایران باستان همیاری خانواده و موبدان، بنیاد آموزش را پی‌ریزی می‌کرد. در دوره اسلامی، مساجد نخستین نهادهای آموزشی ـ عبادی بود. آموزه‌های پیامبر عظیم‌الشأن اسلام درباره ثواب احداث مساجد و نگهداری از آنها همواره الهام‌بخش صالحان و نیکوکاران ایرانی بوده است.

در دوره قاجار کمی تحول و تغییر در مکتب‌خانه‌ها و شیوه‌های به جا مانده از روزگاران قدیم در امر آموزش، به وجود آمد. در این دوره با همیاری و مشارکت مردم، مدرسه‌های جدید تأسیس شد. البته نخستین مدرسه جدید به سبک مدارس اروپایی از سوی دولت با تدبیر امیرکبیر تأسیس یافت و پس از آن در برخی شهرها چون تبریز، اصفهان، مشهد و ... گسترده شد.

انقلاب مشروطیت در ایران، تأثیر فراوانی بر تأسیس مدارس جدید در ایران داشت؛ به گونه‌ای که تأسیس مدارس، مخصوصا دبستان‌ها به فرهنگ عمومی تبدیل شد و فرهنگ دوستان در بسیاری از شهرها با تشکیل «انجمن معارف» به مشارکت در امر آموزش و پرورش پرداختند؛ همانند انجمن معارف تبریز، جمعیت فرهنگ رشت، انجمن حقیقت ساری، انجمن سعادت ساری و جمعیت سادات رضوی که عموما در کار فرهنگی مشارکت داشتند.»

نویسنده معتقد است، گرچه از دیرباز آموزش و پرورش وظیفه‌ای دولتی محسوب نمی‌شده و سهم دولت در مقابل سهم مردم خیر، نهادهای خیریه و خودجوش ناچیز بوده است، ولی مشارکت بخش غیردولتی و مردمی در این عرصه از ابتدای قانونی شدن آموزش و پرورش بر طبق اصل نوزدهم قانون اساسی مشروطیت (۱۲۸۶ شمسی) و اصل هشتم قانون اساسی معارف (۱۲۹۰ شمسی) در کنار بخش دولتی به رسمیت شناخته شد.

وی تاکید می‌کند: «اینک در آستانه هزاره سوم، نظام‌های آموزش و پرورش سراسر جهان، با چالش‌های متعددی در زمینه‌های اقتصادی، اجتماعی و سیاسی از جمله دانش محور شدن جامعه و تقاضای روزافزون برای دانش و آموزش و ارتقای کیفیت آن، محدودیت شدید منابع مالی دولتی، رشد فزاینده جمعیت، مسایل زیست محیطی و ضرورت تربیت شهروند جهانی مواجه شده‌اند.»

کتاب حاضر مجموعه قوانین مدارس غیردولتی است از زمان تصویب اولین قانون اساسی مشروطیت تا قوانین خاصی که به منظور تأسیس و راه‌اندازی مدارس با مشارکت مردم صورت می‌گیرد. مولف کتاب امیدوار است مطالعه این کتاب بتواند گامی برای توسعه و تعمیق فرهنگ مشارکت در آموزش و پرورش و بهره‌گیری هرچه بیشتر از ظرفیت‌ها و توانمند‌ی‌های بخش غیردولتی در راستای تحقق اهداف متعالی آموزش و پرورش مؤثر باشد.

انتشارات تیرگان کتاب «سیری در قوانین و مقرارت مدارس غیر دولتی ایران» نوشته ابوطالب حافظی را با شمارگان هزار نسخه در ۳۰۲ صفحه به بهای ۲۶ هزار تومان در دسترس علاقه‌مندان قرار داده است.